Περιήγηση στο Δήμο

Το χωριό Αϊτάνια απέχει από το Ηράκλειο 20 χιλιόμετρα.

Κάθε χρόνο στην εορτή της Παναγίας 15 Αυγούστου, ο πολιτιστικός σύλλογος Αϊτανίων διοργανώνει κρητικό γλέντι στη γραφική πλατεία του χωριού.

Κτισμένος σε λόφο δυτικά του χωριού της Επισκοπής και ανατολικά του ποταμού Καρτερού με βορινή θέα προς τη θάλασσα, βρίσκεται ο οικισμός Αϊτάνια. Ο ναός της κοιμήσεως της Θεοτόκου δεσπόζει στο τοπίο. Υπάρχει επίσης άλλος ένας ναός, αφιερομένος στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος, χτίστηκε το 1997 πάνω στα θεμέλια που υπήρχαν από την αρχή του αιώνα. Κατάνυξη φέρνουν στον επισκέπτη και τα τρία εξωκλήσια, του Αγιού Ιωάννη, της γέννησης της Θεοτόκου και της αγίας Παρασκευής, η οποία χρονολογείται από τον 13^ο αιώνα.

Οι κάτοικοι των Αϊτανίων παράγουν λάδι , κρασί, επιτραπέζια σταφύλια και κτηνοτροφικά προϊόντα.

Για τους λάτρεις της φύσης ,μία μοναδική πεζοπορία που μπορείτε να ακολουθήσετε είναι  η διαδρομή «φαράγγι Καρτερού- Αϊτάνια»

Μετά το Καινούργιο χωριό και 21 χιλιόμετρα από το Ηράκλειο, βρίσκεται το χωριό Γάλιπε. Χτισμένα σε ένα λόφο σε υψόμετρο 280 μέτρα τα σπίτια αγναντεύουν την αντικρινή Επισκοπή και τον ήλιο να δύει πίσω από τον Ψηλορείτη. Το χωριό είναι μικρό με 150 περίπου κατοίκους οι περισσότεροι από τους οποίου καλλιεργούν αμπέλια και  ελιές.

Μια βόλτα στα γραφικά σοκάκια του χωριού θα σας οδηγήσει  στην παλιά εκκλησία του Αγίου Νικολάου, στο υπέρυθρο του ναού υπάρχει στέμμα του 15 αιώνα. Στο ναό της κοιμήσεως της Θεοτόκου υπάρχει ενετικό ταφικό μνημείο του 16 αιώνα με ανάγλυφα που παραπέμπουν στη Βενετία.

Πάνω στο πλάτωμα στο ύψωμα της κορυφής ενός λόφου και μόλις 25 χιλιόμετρα από το Ηράκλειο θα συναντήσετε το χωριό Γαλύφα. Έχει 150 περίπου κατοίκους όλοι τους άνθρωποι ήρεμοι και φιλόξενοι. Το χωριό προσφέρει υπέροχη θέα στους γύρω λόφους, που την άνοιξη γεμίζουν με αμέτρητα χρώματα και ευωδιές από κάθε λογής λουλούδι, ελαιώνες, θάμνοι, φασκομηλιές κι ασπάλαθοι.

 Οι ελιές τα αμπέλια και οι κτηνοτροφικές δουλειές είναι η κύρια ασχολία των κατοίκων του.

Η Γαλύφα κατοικείται από μινωικά χρόνια όπως δείχνουν ανεπίσημα ευρήματα μέσα στο χωριό και τα κοντινά ιερά κορυφής, όπως στο Σμάρι και στην Επισκοπή.

Παραδοσιακά, το μεγαλύτερο γλέντι στη Γαλίφα γινόταν ανήμερα του Αγίου Πνεύματος, οπότε γιόρταζε η εκκλησία της Αγίας Τριάδας. Πολλοί πήγαιναν και διανυκτέρευαν στην εκκλησία και το πρωί συμμετείχαν στη Θεία Λειτουργία και στο γλέντι. Επίσης, μεγάλο πανηγύρι γινόταν και στις 8 Νοεμβρίου (Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ).

Το χωριό Επισκοπή Πεδιάδας βρίσκεται 18 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά από το Ηράκλειο από μια έξοδο στο 8ο χιλιόμετρο του εθνικού δρόμου Ηράκλειο - Άγιος Νικόλαος. Το χωριό προσφέρει κάτι διαφορετικό, σε σχέση με τους έντονους ρυθμούς που συνήθως προσφέρουν τα τουριστικά θέρετρα.

Μέσα στο χωριό υπάρχουν οι βυζαντινές εκκλησίες του Μιχαήλ Αρχάγγελου, της Αγίας Παρασκευής και του Αγίου Ιωάννη με τοιχογραφίες. Ιδιαίτερα στον Άγιο Ιωάννη υπάρχουν πολύ καλά τοποθετημένες τοιχογραφίες ανάμεσα στις οποίες ξεχωρίζει αυτή του Χριστού που ανεβαίνει στον Παράδεισο. Στις 11 Νοέμβρη γιορτάζει ο πολιούχος της Επισκοπής Άγιος Μηνάς

Επισκεφτείτε το Αργυράκειο Πολεμικό Εθνολογικό μουσείο, όπου στη θέα των εκθεμάτων ζωντανεύουν μνήμες ηρωισμού και αυταπάρνησης. Εκεί θα βρείτε τον καπετάν Μιχάλη Αργυράκη, ιδρυτή και ιδιοκτήτης του μουσείου.

Μπορείτε να περάσετε από το δημοτικό πάρκο Γ. Παναγιωτάκη, ένας χώρος γεμάτος πράσινο, μία σύγχρονη πρόταση αναψυχής, μία πραγματική όαση.

Η ευρύτερη περιοχή της επισκοπής κατοικείται διαχρονικά από την Μινωική περίοδο έως και σήμερα. Έχουν εντοπιστεί αρχαιότητες από την μεσομινωική περίοδο έως την περίοδο της τουρκοκρατίας. Στην Επισκοπή υπάρχουν επίσης και ενετικά μνημεία όπως ο «Πύργος», καθώς και θολωτή δεξαμενή βυζαντινής περιόδου. Κατά την επανάσταση του 1897, στη μάχη που έγινε στη Επισκοπή, σκοτώθηκε ο τότε γενικός αρχηγός πεδιάδος ο Ανδρείος Αντώνης Τριφόπουλος ή Τριφίτσος στις 25 Ιουνίου και όλη η Κρήτη θρήνησε τον ένδοξο θάνατό του.

Το Καινούργιο χωριό είνια μικρός οικισμός που βρίσκεται 17 χιλιόμετρα ανατολικά της πόλεως του Ηρακλείου και αποτελεί ένα πάρα πολύ παλιό οικισμό. Είναι ένα αγροτικό χωριό, οι κάτοικοι ασχολούνταν, κυρίως παλαιότερα, με τη καλλιέργεια του αμπελιού, του κρασάμπελου,  την καλλιέργεια σιτηρών και την κτηνοτροφία.

Από έγγραφα που έχουν βρεθεί από την διάρκεια της Ενετοκρατίας, το χωριό είχε πλούσια ιστορία πάνω στο κρασί και στο κρασάμπελο. Η περιοχή έβγαζε πάρα πολύ ποιοτικά καλό κρασί. Μη ξεχάσετε να περάσετε από το μουσείο ιστορίας του κρασιού. Μεγάλη εντύπωση θα σας κάνουν τα Ενετικά πατητήρια του Καινούργιου  χωριού, αποτελούμενα από τρία μεγάλα ορθογώνια πατητήρια.

Στα χρόνια της ενετοκρατίας το Καινούργιο χωριό ήταν έδρα Φεουδάρχη.

Το Σγουροκεφάλι είναι οικισμός με 450 περίπου κατοίκους και βρίσκεται στο 19^ο χιλιόμετρο του δρόμου προς τη μονή Αγκαράθου. Κύρια ασχολία των κατοίκων είναι η αμπελοκαλλιέργεια και η ελαιοκομία.

Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση το όνομα του χωριού οφείλεται σε ένα βοσκό ο οποίος λεγόταν Σγουρός, ήταν ο πρώτος κάτοικος του χωριού ο οποίος έκτισε στην κορυφή του λόφου, την οποία αποκαλούν Κεφάλι. Από αυτό προήλθε η ονομασία Του Σγουρού το Κεφάλι και μετέπειτα Σγουροκεφάλι.

Μέσα στο χωριό βρίσκεται ο δίκλιτος ναός που είναι αφιερωμένος στην Αγία Τριάδα και στον Ευαγγελισμό. Λίγο πιο έξω από το χωριό βρίσκονται οι εκκλησίες της Αγίας Μαρίνας, του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Ιωάννη, της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα και του Αγίου Νικολάου με τοιχογραφίες σε καλή κατάσταση.

Παλαιός οικισμός της δημοτικής ενότητας Επισκοπής, χτισμένος πάνω σε ύψωμα, σε απόσταση 20 χιλιομέτρων από το Ηράκλειο. Το τοπωνύμιο οφείλεται στο επώνυμο Σκόπελος του πρώτου οικιστή του χωριού.

Σε υψόμετρο 290 μέτρων 17 χιλιόμετρα από το Ηράκλειο βρίσκονται οι Σταμνιοί. Το παρόν του τόπου αυτού μαρτυρά την αγωνία των κατοίκων να κρατήσουν ζωντανό τον οικισμό. Καλλιεργούν τη γη χειμώνα καλοκαίρι και το εύκρατο μεσογειακό κλίμα τους χαρίζει άριστης ποιότητας κρασί λάδι και σταφίδα.

Στους Σταμνιούς να βρείτε μία υπέροχη Δημοτική αίθουσα πολιτισμού και αναψυχής.