Περιήγηση στο Δήμο

To Αβδού βρίσκεται 38 χλμ. ανατολικά της πόλης του Ηρακλείου και 15,5 χιλιόμετρα από το λιμάνι Χερσονήσου, στον επαρχιακό δρόμο που οδηγεί στο οροπέδιο Λασιθίου. Το λένε και Καπετανοχώρι, επειδή έβγαζε ξακουστούς οπλαρχηγούς κατά την διάρκεια των Κρητικών επαναστάσεων, αλλά η σχέση του με το πνεύμα και τις τέχνες ήταν πάντα διακριτή. Αξίζει ο επισκέπτης να ακολουθήσει και να απολαύσει την διαδρομή, να δει τις φυσικές του ομορφιές, να  μάθει για την ιστορία του και να επισκεφθεί τα Βυζαντινά του μνημεία.

'Εχει πολλές φυσικές καλλονές. Τα σπήλαια της Αγίας Φωτεινής και της Αγίας 'Αννας, καθώς και βυζαντινές εκκλησίες αγιογραφημένες. Παράγει αρίστης ποιότητας λάδι, κρασί και κηπευτικά, οι δε άνθρωποι είναι ευγενικοί, με φιλόξενη πάντα διάθεση. Εδώ βρίσκεται και η μοναδική στην Κρήτη πίστα αλεξιπτώτου πλαγιάς (para pente).

Το τοπωνύμιο "Αβδού" προέρχεται από το όνομα του προφήτη Αβδιού, ναός του οποίου υπήρχε, κατά την παράδοση, στη θέση Κοντάρια ή Λινές.

Σήμερα στο Αβδού κατοικούν μόνιμα περίπου 300 άνθρωποι.

Τα Αγριανά – Χατζανά είναι γραφικοί οικισμοί χτισμένοι μέσα στους απέραντους ελαιώνες και δίπλα στο φαράγγι του ποταμού Αποσελέμη, με την πλούσια και πολύ ενδιαφέρουσα χλωρίδα και πανίδα, αποτελεί φυσική συνέχεια του βιότοπου των εκβολών του και προσφέρεται για εξερευνήσεις και πεζοπορία.  

Μέσα στο φαράγγι είναι κτισμένες οι εκκλησίες του Αγίου Νικολάου και του Αφέντη Χριστού.

Η Ανάληψη Χερσονήσου είναι νέος μικρός  παραδοσιακός οικισμός 25 χιλιόμετρα από το Ηράκλειο,

5 χιλιόμετρα δυτικά του Λιμένα και 3 χιλιόμετρα από τις Γούβες κτισμένος πάνω στις χρυσές παραλίες του Δήμου Χερσονήσου. Είναι μια όμορφη τουριστική περιοχή με ιδιαίτερο κάλλος , διατηρώντας όμως αρκετά παραδοσιακά στοιχεία. Ταβέρνες, μπαρ, κλαμπ, ξενοδοχεία, κοσμηματοπωλεία και εμπορικά καταστήματα που όλα μαζί δημιουργούν την εικόνα του κοσμοπολίτικου μέρους, παράλληλα με την ύπαρξη των γραφικών χαρακτηριστικών του τοπίου. Τα εστιατόρια και οι ταβέρνες στο χωριό είναι πολλές και ποικίλες. Υπάρχει μια όμορφη πλατεία στρωμένη με πλακόστρωτο και έναν φοίνικα στο κέντρο. Κάθετα στον κεντρικό δρόμο θα βρείτε πολλούς παράδρομους, που αν έχετε χρόνο μπορείτε να τους εξερευνήσετε και να ανακαλύψετε τις όμορφες γωνιές του χωριού.

Ο παραλιακός δρόμος εκτείνεται σε μήκος 2χλμ περίπου και κατά μήκος του θα βρείτε τις παραλίες της περιοχής μαζί με μερικά εστιατόρια.

Οι δραστήριοι κάτοικοι του οικισμού διοργανώνουν σχεδόν όλο το χρόνο πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Φτάνοντας στην παραλία της Ανάληψης θα προσέξετε τη μικροσκοπική εκκλησία χτισμένη δίπλα  στο κύμα. Είναι μια εκκλησία με πολύ φωτογένεια και κάθε επισκέπτης που θα περάσει από την Ανάληψη θα σταματήσει εδώ για μια αναμνηστική φωτογραφία.

Ο Ανισσαράς βρίσκεται 24χιλιόμετρα ανατολικά του Ηρακλείου, και 1χιλιόμετρο δυτικά της Χερσονήσου. Η περιοχή του Ανισσαρά είναι εξαιρετικής ομορφιάς κομμάτι της όμορφης ακτογραμμής που εκτείνεται από το Κοκκίνη Χάνι στα Μάλια. Ο Ανισσαράς  είναι προάστιο της Χερσονήσου, μια μεγάλη, λοφώδης περιοχή που εκτείνεται ακριβώς δίπλα. Υψηλής ποιότητας ξενοδοχεία με αντίστοιχη νυχτερινή ζωή, ο Ανισσαράς είναι ένα μέρος για ήσυχες διακοπές.

Θα συναντήσετε υπέροχες παραλίες, θαλάσσια σπορ και άλλες υδάτινες δραστηριότητες. Ανατολικά από τον Ανισσαρά, στην περιοχή Σαραντάρη, αρχίζουν οι παραλίες της Χερσονήσου. Κατά μήκος του παραλιακού δρόμου που συνδέει τον Ανισσαρά με τη Χερσόνησο θα συναντήσετε πολλές μικρές παραλίες, γνωστές σαν Λιμανάκια.

Στον Ανισσαρά μπορείτε να πάτε με λεωφορείο ή αυτοκίνητο από το Ηράκλειο.

Η Άνω Χερσόνησος βρίσκεται 26 χιλιόμετρα ανατολικά από το Ηράκλειο και 2 χιλιόμετρα περίπου νότια από την παραλιακή Χερσόνησο. Η Άνω Χερσόνησος είναι ένα μικρό χωριό που διατηρεί τον παραδοσιακό του χαρακτήρα, κάτι διαφορετικό από την παραλιακή Χερσόνησο, που πλημμυρίζει τουρίστες κάθε καλοκαίρι.

Η Άνω Χερσόνησος είναι γνωστή και σαν «Παλιά Χερσόνησος».

Η Άνω Χερσόνησος παρότι βρίσκεται σε ελάχιστη απόσταση από την παραλιακή Χερσόνησο, διαφέρει σημαντικά από αυτήν, δεν είναι το μέρος που θα βρείτε τα δεκάδες μπαρ, τα καταστήματα, τα πολλά ξενοδοχεία και την τρελή νυκτερινή ζωή.

Η Άνω Χερσόνησος είναι μικρό, γραφικό και ήσυχο χωριό με αγροτικό χαρακτήρα. Αν και έχει επηρεαστεί από τον τουρισμό, διατηρεί σε μεγάλο βαθμό την παραδοσιακή αρχιτεκτονική και η ζωή κυλάει πιο αργά από ότι στις σύγχρονες πόλεις της βόρειας ακτής της Κρήτης. Πετρόκτιστα σπίτια, παλιά πηγάδια και ξυλόφουρνους θα έχει την ευκαιρία να δει ο επισκέπτης περπατώντας στα στενά σοκάκια του χωριού. Η Άνω Χερσόνησος απέχει 2 χιλιόμετρα περίπου από τις κοντινότερες παραλίες.

Στο χωριό υπάρχουν 2  βυζαντινές εκκλησίες, η Παναγία κοντά στην πλατεία , και ο Άγιος Δημήτριος στην άκρη του χωριού.

Η Άνω Χερσόνησος είναι γνωστή για την γραφική πλατεία της, μια στενόμακρη πλατεία με ταβερνάκια και ένα χαρακτηριστικό σιντριβάνι στο κέντρο, η

οποία ζωηρεύει τις καλοκαιρινές βραδιές. Ντόπιοι και τουρίστες γεμίζουν τις ταβέρνες για να δοκιμάσουν νόστιμες συντα

γές της Κρητικής κουζίνας, να πιούν καλό κρασί της περιοχής και να διασκεδάσουν με την παρέα τους. Τα τελευταία χρόνια

οι εστιάτορες οργανώνουν κάθε Δευτέρα από Μάιο μέχρι Οκτώβριο, Κρητική βραδιές με ζωντανή μουσική και παραδοσιακούς χορούς.

Η Άνω Χερσόνησος, όπως και τα διπλανά χωριά Πισκοπιανό και Κουτουλουφάρι προσφέρουν ενοικιαζόμενα διαμερίσματα και άλλες ευκολίες. Επίσης στα τρία αυτά χωριά θα βρείτε πολλά εστιατόρια, μερικά καφέ με όμορφη θέα προς τον κόλπο της Χερσονήσου και λίγα μπαρ.

Οι Γωνιές (ή Γωνίες) είναι χωριό και πρώην κοινότητα της επαρχίας Πεδιάδας στο Δήμο Χερσονήσου του νομού Ηρακλείου, με 500 περίπου κατοίκους. Αποτελεί επίσης ξεχωριστό Δημοτικό διαμέρισμα, με μοναδικό οικισμό το ίδιο το χωριό. Η θέση του είναι στους δυτικούς πρόποδες της Σελένας (σε υψόμετρο 1.559 μ.) στο 40^ο χιλιόμετρο του δρόμου προς το Οροπέδιο Λασιθίου. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως  με την ελαιοκομία.

Οι Γωνιές έλαβαν την ονομασία τους από τη θέση του χωριού, καθώς βρίσκεται στην ανατολική γωνιά της Λαγκάδας. Η αρχαιότερη αναφορά στο χωριό χρονολογείται στα 1333. Μαζί με

την Κερά αποτελούσαν φέουδο του Λατινικού Πατριαρχείου της Κωνσταντινουπόλεως.

Το χωριό βρίσκεται 16,5 χλμ από το Λιμάνι Χερσονήσου στις ρίζες των Λασιθιώτικων βουνών μέσα σε ελαιώνες. Είναι στην είσοδο των φαραγγιών της Παναγίας και της Ρόζας από τα ωραιότερα φαράγγια της Κρήτης, ένα περιπατητικό μονοπάτι ενώνει τις Γωνιές με την Κερά μέσα από το φαράγγι της Ρόζας. Φυσικές ομορφιές ανταμείβουν τους επισκέπτες μαζί με τα φιλόξενα αισθήματα των κατοίκων που σε κάνουν να νιώθεις δικός τους άνθρωπος.
Κρατά ακόμα το χαρακτήρα του αυθεντικού κρητικού χωριού. Παράγονται λάδι, κρασί, τσικουδιά και άριστα κτηνοτροφικά προϊόντα.

Η Κερά απέχει από το Ηράκλειο περίπου 50 χιλιόμετρα και 25 χιλιόμετρα από το Λιμάνι Χερσονήσου. Το τελευταίο ορεινό χωριό του Δήμου σε υψόμετρο 680 μ. στα σύνορα με το Οροπέδιο Λασιθίου, κτισμένο σε τρεις οικισμούς, μέσα στην κατάρρυτη και κατάφυτη κοιλάδα (ρυάκι της Παναγίας). Εδώ υπάρχει το ιστορικό Μοναστήρι της Παναγίας Καρδιώτισσας (9ος αι.), ιστορικό και εκκλησιαστικό μνημείο, τόπος λατρείας και θρύλων, κέντρο των επαναστατών της ανατολικής Κρήτης ενάντια όλων των κατά καιρούς κατακτητών της. Ο οικισμός έλαβε την ονομασία του από το μοναστήρι αυτό. Αποτελείται από δύο οικισμούς: την Κάτω Κερά, που σήμερα έχει ελάχιστους κατοίκους και την Άνω  Κερά, με 100 περίπου κατοίκους. Οι κάτοικοι παλαιότερα ήταν μυλωνάδες, ενώ σήμερα ασχολούνται με την ελαιοκαλλιέργεια. Κοντά στο χωριό υπάρχει και μεταλλείο σιδήρου.

 Περήφανο σα στέμμα, δεσπόζει πάνω από την Κερά το Καρφί, Μινωϊκό Ιερό Κορυφής της Υστερομινωϊκής περιόδου. Στη θέση του υψώματος Καρφί και στο ύψωμα Παπούρα (υψόμετρο 1.026 μ.) έχουν βρεθεί λείψανα προελληνικών πόλεων. Λόγω της θέσης του, παλαιότερα αναφέρεται με το όνομα Μηνυτής, επειδή στη θέση αυτή οι σκοποί εμήνυαν την παρουσία του εχθρού. Στα νεότερα χρόνια στην κατωφέρεια από τον Άγιο Γεώργιο Ασφεντάμη μέχρι το Κάτω Χωριό Κεράς βρίσκονταν 35 νερόμυλοι που κινούνταν με τα άφθονα πηγαία ύδατα της περιοχής. Εκεί αλέθονταν τα σιτηρά της επαρχίας Λασιθίου.

Στην πλατεία του χωριού ο επισκέπτης μπορεί να ξαποστάσει και να απολαύσει τα περίφημα παραδοσιακά φαγητά, κρασί και τσικουδιά που του προσφέρονται στις ταβέρνες του χωριού. Από εδώ διέρχεται και το περίφημο ευρωπαϊκό φυσιολατρικό μονοπάτι Ε4. 'Ενα ακόμα περιπατητικό μονοπάτι ενώνει την Κερά με τις Γωνιές μέσα από το φαράγγι της Ρόζας.

Το Κουτουλουφάρι έχει 600 κατοίκους περίπου και απέχει λιγότερο από 1000 μέτρα από την παραλιακή Χερσόνησο. Η θέση του είναι στους βόρειους πρόποδες του υψώματος Πυργιά και απέχει από το Ηράκλειο 28,9 χιλιόμετρα.

Στο Κουτουλουφάρι με τους πλακόστρωτους στενούς δρόμους και τα παλιά Κρητικά σπίτια θα έρθουν όσοι θέλουν να περάσουν τις διακοπές τους σε μια από τις πιο τουριστικές περιοχές της Κρήτης, πολύ κοντά σε όμορφες παραλίες της Χερσονήσου,  με πολύ διασκέδαση, αξιοθέατα και δραστηριότητες, που είναι κοντά σε μεγάλους αρχαιολογικούς χώρους, όπως αυτοί στην Κνωσό και στα Μάλια, αλλά μένοντας σε ένα ήσυχο περιβάλλον με παραδοσιακό χρώμα και ωραία θέα προς το Κρητικό Πέλαγος.

Ο επισκέπτης θα περάσει από παλιά πετρόχτιστα σπίτια με καμάρες, περπατώντας στα πλακόστρωτα καλντερίμια ή θα κατηφορίσει το δρόμο που περνάει μέσα από τους λόφους με τις ελιές πριν τη Χερσόνησο. Πολλές κρητικές βραδιές και πολιτιστικές εκδηλώσεις διοργανώνονται κάθε καλοκαίρι από τους τοπικούς φορείς.

Για τη διαμονή σας στο Κουτουλουφάρι θα βρείτε ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια. Πλούσια κρητική κουζίνα θα γευτείτε σε εστιατόρια και παραδοσιακά ταβερνάκια που θα συναντήσετε στην περιοχή. Για το καφέ σας και το ποτό σας υπάρχουν ήσυχες καφετέριες και μπαρ, ενώ αν θέλετε πιο έντονη νυχτερινή διασκέδαση θα βρείτε κάθε είδους μπαρ και club στη Χερσόνησο, στη Σταλίδα και στα Μάλια. Εκεί θα βρείτε τράπεζες, φαρμακεία, μεγάλα σουπερμάρκετ ή καταστήματα με ρούχα. 

Όμορφη, αιγαιοπελαγίτικη κωμόπολη που απλώνεται πάνω στα ερείπια της αρχαίας Χερσονήσου, δίπλα σε μια πρασινογάλανη γεμάτη γοητεία θάλασσα, 25 χιλιόμετρα ανατολικά της πόλης του Ηρακλείου, ανάμεσα στον Ανισαρά και τη Σταλίδα.. Εδώ χτυπούσε κάποτε η καρδιά της Ρωμαϊκής Κρήτης. Αναζητήστε τα λείψανα του αρχαίου θεάτρου, τα ψηφιδωτά, τους δρόμους και τα αρχαία κτίσματα, τις παλαιοχριστιανικές βασιλικές, το Ρωμαϊκό λιμάνι, αλλά και τις αρχαίες ιχθυοδεξαμενές. 

Παράδοση, ιστορία, πολιτισμός, σε απόλυτη αρμονία με μεγάλες υπερσύγχρονες ξενοδοχειακές μονάδες, φτιαγμένες με γούστο και φαντασία. Το λιμάνι της Χερσονήσου αποτελεί σήμερα ένα σύγχρονο τουριστικό προορισμό που ικανοποιεί τις απαιτήσεις του κάθε επισκέπτη: υποβρύχιες καταδύσεις, συνεδριακά κέντρα, κρητική και διεθνής γαστρονομία, θαλάσσια σπορ και τις βραδινές ώρες bar-pub-disco-club προσφέρουν την τέρψη στους θαμώνες τους και η διασκέδαση συνεχίζεται μέχρι πρωίας. Αξίζει να σημειώσουμε ότι το φυσικό λιμανάκι της περιοχής ήταν και το λιμάνι της αρχαίας πόλης Λύττος.

 Κύριες ασχολίες είναι ο τουρισμός, η ελαιοκομία, η αμπελοκαλλιέργεια και η καλλιέργεια πρώιμων κηπευτικών. Στον οικισμό συναντάμε τις εκκλησίες του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και την παλαιά της Αγίας Παρασκευής στο Καστρί.

Το Πισκοπιανό είναι παραδοσιακό χωριό με 450 κατοίκους, 25 χιλιόμετρα περίπου ανατολικά από το Ηράκλειο. Το Πισκοπιανό είναι το μεσαίο από τα τρία παραδοσιακά χωριά (Άνω Χερσόνησος, Πισκοπιανό, Κουτουλουφάρι) που βρίσκονται 1 χιλιόμετρο νότια από την παραλιακή Χερσόνησο.

Το Πισκοπιανό, όπως και τα άλλα δύο χωριά Άνω Χερσόνησος και Κουτουλουφάρι, βρίσκονται στις πλαγιές του βουνού Χάρακας, αρκετά πιο ψηλά από την παραλιακή Χερσόνησο με απολαυστική πανοραμική θέα.

Το Πισκοπιανό φαίνεται ότι αναπτύχθηκε το Μεσαίωνα, όταν οι επιδρομές των πειρατών έδιωξαν τον κόσμο από τα παράλια και τον έκαναν να αναζητήσει την ασφάλεια μακριά από τη θάλασσα.

Έτσι, έχουμε την πρώτη αναφορά για την ύπαρξη του το 1379 μΧ., όπου ανήκε στην επισκοπή Χερσονήσου (casale Piscopiano de Chersonisso). Λίγο αργότερα το 1583 αναφέρεται ξανά σαν μικρό χωριό με 111 κατοίκους.

Αργότερα οι Τούρκοι διαδέχτηκαν τους Ενετούς και στην πρώτη απογραφή που έκαναν το 1671 το χωριό είχε 15 φορολογούμενες χριστιανικές οικογένειες.

Ένα αυθεντικό κρητικό χωριό, οι Ποταμιές περιστοιχίζονται από κατάφυτους λόφους, με ελαιώνες, πορτοκαλιές, αμπέλια και οπωροφόρα δέντρα. Ο επισκέπτης θα νιώσει υπέροχη αγαλλίαση και ψυχική ηρεμία παρατηρώντας τους οικισμούς με τα γραφικά τους σοκάκια και πλατειούλες. Αξιόλογα μνημεία, το Βυζαντινό Μοναστήρι της Γκουβερνιώτισσας και οι ρωμαϊκές υδατογέφυρες που έφερναν νερό στη Χερσόνησο.

Οι Ποταμιές είναι χωριό με 520 περίπου κατοίκους, σε υψόμετρο 170 μέτρων. Απέχει 10 χιλιόμετρα από το λιμάνι της Χερσονήσου και βρίσκεται στη δεξιά όχθη του Αποσελέμη ο οποίος διαρρέει τη Λαγκάδα ανάμεσα σε ελαιώνες, πορτοκαλεώνες και την άγρια βλάστηση του ποταμού, από τον οποίο έχει λάβει και το όνομά του. Η κύρια ασχολία των κατοίκων του χωριού είναι η γεωργία.

Αυθεντικό κρητικό χωριό, το οποίο αποτελεί για χρόνια επιλογή για τους επισκέπτες, όντας το πρώτο χωριό που συναντάει κανείς κατευθυνόμενος προς το Οροπέδιο Λασιθίου. Ο επισκέπτης θα νιώσει υπέροχη αγαλλίαση και ψυχική ηρεμία παρατηρώντας τους οικισμούς με τα γραφικά τους σοκάκια και τις μικρές πλατείες. Αξιόλογα μνημεία θεωρούνται οι παλαιότατοι Ναοί της περιοχής και οι ρωμαϊκές υδαταγωγοί - γέφυρες που έφερναν νερό στη Χερσόνησο.

Σε μικρή απόσταση, στα δυτικά του χωριού βόρεια του δρόμου είναι η Παναγία η Γκουβερνιώτισσα, παλαιά μονή, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Στο μεσαίο τρούλο βρίσκεται ο Χριστός ο Παντοκράτορας, στους μεσαίους τοίχους είναι προφήτες, η Σταύρωση και άλλα. Αντίγραφα αυτών βρίσκονται στην αίθουσα της βασιλικής του Αγίου Μάρκου. Σήμερα η Μονή είναι εγκαταλελειμμένη. Στον παλιό δρόμο προς το Μοναστήρι, βρίσκεται η μονόχωρη εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος ή "Αφέντης Χριστός", χτισμένη κατά τον 15ο αιώνα με σπάνιες τοιχογραφίες. Αντίστοιχης σημασίας αξιοθέατο είναι το ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου στο Νότιο τμήμα του δρόμου, πριν την είσοδο στο χωριό.

Όσον αφορά τις ρωμαϊκές υδατογέφυρες, πρόκειται περισσότερο για το ότι έχει απομείνει από αυτές, καθώς το σημείο είναι εξαιρετικά δύσβατο και δεν ενθαρρύνει την τουριστική τους αξιοποίηση. Δεν παύει όμως να είναι μεγάλης σημασίας έργο αν αναλογιστεί κανείς τη χρηστικότητα του για την εποχή. Τις συναντάμε στα αριστερά του δρόμου 2 χιλιόμετρα περίπου πριν την είσοδο στο χωριό (ακριβώς μετά τη διακλάδωση Καστελίου). Προφανής ο λόγος που η περιοχή ονομάζεται "Ξεροκαμάρες". Από ευρύματα έχει προκύψει ότι η αρχαία πόλη της Χερσονήσου είχε εξ'ολοκλήρου άρδρευση από το υδραγωγείο, το οποίο μετέφερε το νερό από τις πηγές της περιοχής Κουτσουνάρα Καλού Χωριού Πεδιάδας έως το λιμάνι της Χερσονήσου.