Περιήγηση στο Δήμο

Οι σημαντικότεροι φυσικοί πόροι που καταγράφονται στο Δήμου Χερσονήσου  είναι οι εξής:

• Η νήσος Ντία: προστατευόμενη περιοχή του ευρωπαϊκού δικτύου προστατευόμενων περιοχών «Natura 2000»- GR4310003 SCI-SPA  έχει έκταση 1.250 εκτάρια και καλύπτεται σχεδόν ομοιόμορφα από σκληρόφυλλη βλάστηση και φρύγανα. Περικλείεται από μικρές βραχονησίδες και εμφανίζει απότομους γκρεμούς σπήλαια και μικρά φαράγγια Σπουδαίος βιότοπος της μεσογειακής φώκιας Monachus monachus, περιοχή φωλιάσματος του γερακιού Falco eleonorae, την ύπαρξη υποείδους αγριοκούνελου Oryctolagus cuniculus cnossicus και της σαύρας Podarcis erhardii schieberi.
• Ο ποταμός Αποσελέμης: έχει καταγραφεί από το Εθνικό Κέντρο Βιοτόπων και Υγροτόπων με αριθμό ΕΚΒΥ 431395000. Το Φαράγγι του Αποσελέμη κατακλύζεται από εντυπωσιακούς γεωλογικούς σχηματισμούς, ξυλώδης παρόχθια βλάστηση και ιστορικά μνημεία. Εκατέρωθεν του ποταμού Αποσελέμη  έχει ιδρυθεί καταφύγιο άγριας ζωής. Στις εκβολές του ποταμού Αποσελέμη, οι οποίες είναι αμμόφιλες, αλοφυτικές και με παραποτάμια βλάστηση, στο μονίμως κατακλυζόμενο έλος (αλμυρού –υφάλμυρου νερού) παρατηρείται, πλούσια ορνιθοπανίδα κατά τις μεταναστευτικές περιόδους. Τα κυριότερα είδη της πανίδας του φαραγγιού του Αποσελέμη είναι ο σκαντζόχοιρος, ο λαγός, η ζουρίδα, το καλογυναικάρι, η βιτσίλα, ο κοτσυφός, τ' αγριοπερίστερα, τα λαδεράκια, οι ασκορδαλλοί, τα σπουργίτια, οι σαύρες, τα φίδια,  οι χοχλιοί κλπ. Η παραποτάμιος βλάστηση δίδει ένα διαφορετικό χρώμα στην περιοχή με τα μεγάλα δένδρα όπως τα πλατάνια (Platanus orientalis) και τις καρυδιές (Juglans regia).  Η ανθρώπινες παρεμβάσεις είναι έντονες, κυρίως από την πλευρά της Ανάληψης αλλοιώνοντας εν μέρει τη φυσικότητα του τοπίου.
• Το Δάσος Αζιλάκων: μέρος προστατευόμενης περιοχής του ευρωπαϊκού δικτύου προστατευόμενων περιοχών «Natura 2000», GR4320002 SCI. Δίκτη: Οροπέδιο Λασιθίου, Καθαρό, Σελένα, Κράσι, Σελάκανος, Χαλασμένη Κορφή στα Β.Α. της Τοπικής Κοινότητας Κρασίου , ένα μικρό δάσος από αζίλακες στους πρόποδες του Όρους Σελένα (800 μ) όπου σώζονται εκτός των άλλων δάση πουρναριών και σφενδάμης.
• Ο Υγρότοπος του ποταμού των Μαλίων: αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους και ελάχιστους καλά διατηρημένους φυσικούς παράκτιους υγροτόπους της Κρήτης με έκταση 146 στρέμματα. Μοναδική αξία έχει ο καλαμιώνας που εμπεριέχεται στην υγροτοπική περιοχή, αφού πρόκειται για τον μεγαλύτερο σε έκταση καλαμιώνα του νησιού και έναν από τους ελάχιστους στα νησιά του Αιγαίου. Ο υγρότοπος αποτελεί αναπόσπαστη οικολογική ενότητα με τις αμμοθίνες στα βόρεια και τους θαμνότοπους στα ανατολικά. Το οικολογικό αυτό μωσαϊκό έχει μεγάλη βιολογική σημασία, αφού αποτελεί μεταξύ άλλων και σημαντική περιοχή για τη ξεκούραση και τον ανεφοδιασμό ενός μεγάλου αριθμού μεταναστευτικών πουλιών. Αποτελεί δείκτη της επάρκειας και της ποιότητας του επιφανειακού νερού. Επίσης, έχει μεγάλη πολιτιστική σημασία καθώς υπάρχουν ανθρώπινες δραστηριότητες και ευρήματα από τη Μινωική εποχή.
• Το Κουμαρόδασος: δασική βλάστηση 3000 στρεμμάτων στην περιφέρεια των οικισμών Χερσονήσου, Λιμένα Χερσονήσου, Κουτουλουφαρίου και Πισκοπιανού. Τα φυτικά είδη του Κουμαρόδασους είναι υψηλοί θάμνοι και κατ' επίφαση μονάχα το ονομάζουν δάσος. Αποτελεί τμήμα ευρύτερης δασικής έκτασης, όπου απαντώνται και άλλα είδη εκτός από τις κουμαριές και τις αντράχνες που κυριαρχούν όπως ο πρίνος, η αγριελιά, η βελανιδιά, η χαρουπιά, αλλά και θαμνώδης και φρυγανώδης βλάστηση με κυρίαρχα είδη το σχοίνο, τον ασπάλαθο, την αστοιβίδα, την αγκαραθιά, τη φασκομηλιά κ.λπ.  Εξάλλου, στην περιοχή εντοπίζεται για πρώτη φορά ένα σπάνιο φυλλοβόλο δένδρο ενδημικό της Κρήτης, το «Ανέγνωρο δέντρο» ή Αμπελιτσιά (Zelkova abelicea), ύψους ως 10μ.  Το χαρακτηριστικό της ευρύτερης περιοχής του Κουμαρόδασους είναι η μικρή απόστασή του από τους γύρω οικισμούς και το ανάγλυφο της περιοχής, όπου επικρατούν ήπιες κλίσεις.
• Λίμνη Λιγαρά στην Δημοτική Κοινότητα Μοχού: Μικρή λίμνη επιφάνειας περίπου 4 στρεμμάτων (φυσική κοιλότητα που έχει υποστεί συμπληρωματικές εκβαθύνσεις).
• Συστάδα Φοινίκων Θεοφράστου (Δ.Κ. Μοχού – Σταλίδα): 50 – 60 δέντρα του είδους Phoenix Theophrastii (Φοίνικας Θεοφράστου) στη ζώνη αιγιαλού (περιοχή «Βαγιές» οικισμού Σταλίδας).Ο κρητικός φοίνικας ή φοίνικας του Θεοφράστου, όπως είναι η φυσική του ονομασία, φύεται αποκλειστικά στην ανατολική Μεσόγειο.
• Μνημειακός Πλάτανος Κρασίου: σύμφωνα με τους δασολόγους, στη σημερινή του κατάσταση έχει στηθιαία περιφέρεια 14,60μ και συγκαταλέγεται στα πέντε μεγαλύτερα δέντρα της Ευρώπης. Όπως αναφέρει ο Ολλανδός δασολόγος, Jeroen Pater, στην Ευρώπη υπάρχουν 200 δέντρα με στηθιαία μεγαλύτερη των 10μ. Η ανακήρυξη του δέντρου ως διατηρητέο Μνημείο της Φύσης, είναι στην τελική φάση.